Dat meldt Het
Financieele Dagblad zaterdag 3 juli.
Oorzaak vormen tekorten in de grondopbrengsten van gemeenten, die zullen
oplopen tot 4,5 miljard euro, schat Peter van Bosse van adviseur Fakton. Er
worden weinig woningen verkocht, dus weinig gebouwd, en de kantorenmarkt
kampt met een structureel overschot en een conjuncturele dip.
Amsterdam kondigde gisteren als een van de eerste grote gemeenten aan fors in
zijn bouwplannen voor kantoren en woningen te gaan schrappen.
Extra tegenslag
"Dit gaat ook in andere steden gebeuren, in Eindhoven, Rotterdam.
Amsterdam heeft het manifest gemaakt. Maar veel steden worstelen", zegt
Wienke Bodewes, directeur bij ontwikkelaar en belegger Amvest en voorzitter
van de Vereniging Nederlandse Projectontwikkeling Maatschappijen.
Bodewes spreekt van een extra tegenslag voor de projectontwikkelingsbranche.
Deze heeft volgens hem sinds het losbarsten van de kredietcrisis al 30 à 40%
aan capaciteit moeten schrappen.
Dramatisch
Het Economisch Instituut voor de Bouw heeft zijn ramingen alvast bijgesteld.
De productie in de bouw gaat dit jaar niet met 8% maar met 10,25% omlaag en
de werkgelegenheid zal dit jaar met 8,5% afnemen. Eind 2008, het jongste
cijfer van het Centraal Bureau van de Statistiek, werkte er nog een half
miljoen mensen in de bouwnijverheid. In 2009 kromp de omzet in de bouw ook
al, met 4,5%.
Ook voorzitter Elco Brinkman van branchevereniging Bouwend Nederland voorziet "een
dramatische toename" van de werkloosheid in de bouw, zo zei hij
gisteren tegen de Telegraaf. Gemeenten halen volgens hem steeds meer
opdrachten uit de markt.
Bouwplannen opgeschort
Amsterdam gaat wegens grote tekorten in de grondexploitatie alle 250
stadsontwikkelingsprojecten scherp tegen het licht houden, goed voor 2,5
miljard euro aan te realiseren grondopbrengst en 3,2 miljard euro aan te
maken kosten. Er zullen "heel veel minder plannen worden uitgevoerd",
aldus wethouder Maarten van Poelgeest van ruimtelijke ordening en
grondexploitatie vrijdag 2 juli. De sterk ingekorte lijst plannen moet in
oktober al zijn vastgesteld. "Het roer gaat om."
Alle bouwplannen in Amsterdam zullen voorlopig worden opgeschort. "We
gaan de lijst goed opschonen. We willen niet doorrommelen. Er wordt nu van
alles in de lucht gehouden, met almaar doorlopende proceskosten", zegt
Van Poelgeest.
Woningcorporaties
Er zal per plan worden gekeken naar wat er nog geïnvesteerd kan worden, met
de grootste projecten - 30 à 40- voorop. Grote projecten zijn bijvoorbeeld
de Zuidas, die de gemeente Amsterdam samen met het Rijk ontwikkelt, de
Noordelijke IJoevers, de Houthavens.
Een aantal projecten gaat door omdat ze "onvermijdelijk zijn of omdat we
er contractueel aan gebonden zijn", aldus de wethouder.
Ook het Rijk en woningcorporaties zal worden gevraagd om extra bij te
springen.
Grondprijzen
Bovendien zet Van Poelgeest het financieel systeem rond de grondexploitatie
op de helling, het salderen van behaalde winsten in het verleden en
voorziene tekorten in de toekomst. Dat is kwetsbaar voor de conjuncturele
ontwikkelingen.
In een opgaande conjunctuur kunnen met het systeem winsten immers snel worden
gepakt. Hogere nieuwbouwprijzen leidden direct tot hogere grondprijzen.
Verliezen moeten echter ook snel worden genomen, niet alleen in euro's, maar
ook door het schrappen van projecten.
En ook vloeide er geld naar de algemene middelen. "De verleiding was erg
groot, je kunt zeggen: dat maakt het systeem kwetsbaar." Amsterdam
roept de hulp in van een commissie van externen. Overwogen wordt om "striktere
schotten te zetten tussen de algemene dienst en de grondexploitatie".
Van Poelgeest sluit claims van ontwikkelaars niet uit. "Ik hoop het
niet, maar je weet het niet."
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl